Skip Navigation Links

Solotentoonstelling Heleen Mineur over geschiedenis van mentale gezondheid in Centraal Museum

November 2025

FOLLY – Een speculatieve hervertelling
22 november – 15 februari 2025

 
Op 22 november opent de eerste solotentoonstelling van Heleen Mineur in het Centraal Museum. FOLLY – Een speculatieve hervertelling vormt het resultaat van uitgebreid onderzoek naar de historie en beeldvorming van geestelijke gezondheid. In een korte docu-fictiefilm, een wandkleed en een sculptuur – allen speciaal voor de tentoonstelling gemaakt – focust Mineur op het perspectief van personen met een mentale stoornis.
 
Heleen Mineur won in 2024 het K.F. Hein Stipendium. Haar solotentoonstelling in het Utrecht Lokaal is onderdeel van deze prijs.
 
Bart Rutten, artistiek directeur Centraal Museum:
'FOLLY is een zintuiglijke ervaring die je uitdaagt om zelf te zoeken naar waarheden over mentale gezondheid. Heleen Mineur biedt een verfrissende blik op dit actuele thema, waar nog altijd veel vooroordelen aan kleven. Haar werk weet op gevoelige wijze zichtbaar te maken wat vaak onuitgesproken blijft.'
 
Heleen Mineur, FOLLY – Een speculatieve hervertelling

Onderzoek

Tijdens haar onderzoek naar bipolariteit ontdekte Mineur dat er in verschillende tijden heel anders met het ziektebeeld en de mensen die eraan leden werd omgegaan. De kunstenaar bestudeerde middeleeuwse manuscripten en verdiepte zich in verschillende behandelmethodes, waaronder lobotomie (hersenoperatie) en het gebruik van de sidderaal om patiënten elektrische schokken toe te dienen.
 
In de archieven van psychiatrische instellingen ontbraken vaak de perspectieven van de mensen zelf, en dan met name die van vrouwen. In FOLLY – dat 'dwaasheid' betekent – speculeert Mineur over hoe de geschiedenis er ook uit had kunnen zien als er meer vanuit mensen met een psychische aandoening was gekeken. De installatie verbindt de resultaten van haar onderzoek met verzonnen karakters en fabels tot een nieuw verhaal. 

Foto: Arthur Martin

 

Docu-fictiefilm

De korte film vertrekt vanuit een fictieve vrouwelijke figuur in de negentiende eeuw. Met verschillende documentaire filmtechnieken (archiefbeelden, zelfgemaakte fictieve beelden en een poëtische voice-over) ontvouwt Mineur een hervertelling waarin er wel ruimte is voor het perspectief van de vrouw: voor haar mentale stoornis, voor verwarring, symboliek en humor. De claustrofobische en turbulente montage maken de uitkomsten van haar onderzoek op een desoriënterende manier invoelbaar.

Heleen Mineur (1994, Nijmegen) is een interdisciplinair kunstenaar die woont en werkt in Utrecht. Mineur studeerde Grafisch Ontwerp aan de HKU en behaalde haar Master in Design aan het Sandberg Instituut. Haar werk was eerder te zien in groepstentoonstellingen in het Nieuwe Instituut in Rotterdam en Het Hem in Zaandam. Sinds 2022 is Mineur (gast)docent aan de HKU, waar ze lessen Video en Narratief geeft.

 

Foto: Arthur Martin

 

K.F. Hein Stipendium

Heleen Mineur is winnaar van het K.F. Hein Stipendium 2024. De prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt aan kunstenaars en ontwerpers uit de provincie Utrecht. Met dit stipendium stelt het K.F. Hein Fonds makers in staat nieuw werk te maken dat in het Utrecht Lokaal van het Centraal Museum wordt getoond. Het K.F. Hein Fonds en het Centraal Museum willen hiermee kunstenaars en ontwerpers uit de provincie Utrecht de kans geven zich te ontwikkelen en te profileren

Utrecht Lokaal

In Utrecht Lokaal laat het Centraal Museum recent en vaak speciaal voor de tentoonstelling gemaakt werk zien van Utrechtse kunstenaars in de middeleeuwse verdieping en in de door Krijn de Koning ontworpen tentoonstellingsarchitectuur.