De hoofdvraag waar de wetenschappers van het Utrechtse YOUth-onderzoek zich mee bezighouden is niet mis: hoe word je wie je bent? Een antwoord is dan ook zeker niet gemakkelijk te vinden. Jeugdonderzoeker Carlijn van den Boomen (31) focust zich in haar onderzoek op de interactie tussen ouder en kind.

“Er zijn zoveel factoren denkbaar die een rol spelen in de ontwikkeling van een kind. De genetica van het kind. Welke type opvoeding het krijgt. De relatie met broertjes en zusjes. De wijk waarin het opgroeit. De school die het bezoekt. Dat alles, en meer, heeft een zeker effect op de ontwikkeling van een kind. Maar welke invloed in welke mate verantwoordelijk is voor hoe een kind zich ontwikkelt, is de vraag.”

Carlijn zoomt met haar onderzoek in op een van de vele facetten die bepalend kunnen zijn voor de kinderontwikkeling. “Ik kijk naar de interactie tussen kind en ouder. In het KinderKennisCentrum laten we een ouder en zijn/haar tien maanden oude kind samen een boekje lezen, een puzzel maken, met speelgoed spelen. Die interactie tussen de twee filmen we, om vervolgens de beelden te analyseren. We coderen en classificeren het gedrag van ouder en kind. Daaruit destilleren we bijvoorbeeld hoe initiatiefrijk het kind is, of hoe gevoelig het reageert op de ouder. Een kwartiertje film levert niet zelden een uur werk op aan gedragsanalyse. Om dat gedrag juist te interpreteren, heeft iemand dus veel tijd nodig. En een gedegen training.”

Betrouwbare methode

Gedrag coderen, classificeren en analyseren aan de hand van videobeelden is een beproefde onderzoeksmethode in de klinische praktijk. Daar zijn dus al wel verscheidene methoden voor. “Maar de betrouwbaarheid van die metingen zijn vaak onbekend. We kunnen ons in dit enorme onderzoeksproject niet veroorloven om de betrouwbaarheid ongewis te laten: we moeten zeker weten dat een methode betrouwbaar is. Daartoe wilden we vier mensen trainen die die methoden kunnen toepassen. Met het geld van het K.F. Hein Fonds is dit mogelijk gemaakt.”

De Utrechtse onderzoeker vergelijkt het enorme YOUth-onderzoek van de universiteit met een grote legpuzzel. “De interactie tussen ouder en kind is maar een van de vele puzzelstukjes. Maar logischerwijs wel een die de puzzel compleet kan maken. Het is van het allergrootste belang dat de interpretatie van die interactie zo betrouwbaar mogelijk wordt gemeten. Alleen zo hebben we aan het eind van het onderzoek een volledig betrouwbaar wetenschappelijk bewijs, en kunnen we zeggen hoe het komt dat een kind zich heeft ontwikkeld tot de persoon die hij of zij nu is.”

Het K.F. Hein Fonds ondersteunt wetenschappelijk onderzoek via het Utrechts Universiteitsfonds. Dit artikel verscheen in het Jaarverslag 2017 van het Utrechts Universiteitsfonds. Auteur: Ronnie van Veen.