De Utrechtse fotograaf Jaya Pelupessy heeft met zijn onderzoeksvoorstel onder de titel ‘Manufactured Manual’ het K.F. Hein Stipendium 2020 gewonnen. De jury was onder de indruk van zijn scherpe analyse van de productie van beeld. De voorzitter van de jury, Cees van Eijk, reikte maandag in het Centraal Museum Utrecht de prijs aan Pelupessy uit. Het K.F. Hein Stipendium bestaat uit € 20.000 en een tentoonstelling in het Centraal Museum over een jaar.

Jaya Pelupessy wil de snelheid uit onze visuele consumptie halen. Hij doet dit door terug te grijpen op oude fotografische technieken en materialen. Pelupessy reageert hiermee op de toenemende mate waarin we via verschillende media met elkaar communiceren en talloze reproducties van momenten, ervaringen en culturen via (digitale) instrumenten tot ons nemen. Pelupessy wil onderzoeken wat de relatie is tussen origineel en kopie nu het delen van een reproductie via social media belangrijker wordt dan het hebben van een fysieke afdruk. Het K.F. Hein Stipendium geeft hem de mogelijkheid een nieuwe fotografische techniek te ontwikkelen, waarbij hij de traditionele techniek van zeefdrukken op geheel eigen wijze benadert. Het zeefdrukraam, dat doorgaans het instrument is om een afbeelding te drukken, wordt in handen van Pelupessy zélf het werk. Met verschillende kleurlagen creëert hij afbeeldingen direct op het zeefdrukraam. De totstandkoming van het beeld wordt zo zelf het onderwerp. Pelupessy bouwt hiermee voort op eerdere werken als ‘Traces of the Familiar’, ‘The Studio Sculptures’ en ‘Flatten Image’, waarin hij zich steeds richt op het proces en de reproductie van fotografie. Dit wordt benadrukt doordat hij gebruik zal maken van gevonden beelden. In het fotoarchief van het Centraal Museum zal Pelupessy op zoek gaan naar afbeeldingen van het opbouwen van tentoonstellingen.

In zijn trefzekere presentatie was de jury onder de indruk van de messcherpe analyse waarmee hij de productie van beeld fileert. Jaya heeft in dit voorstel een kader neergezet waarbinnen iets gaat gebeuren en duidelijk is dat de financiële impuls van het stipendium hierin het verschil kan maken. Ook zijn wens om zich verder te verbinden met het Utrechtse veld en het idee voor onderzoek in het beeldarchief van het museum spreken de jury aan.

De jury bestaat uit Cees van Eijk (voorzitter), Jasper Hagenaar, Marisa Rappard, Véronique Baar en Bart Rutten. Het K.F. Hein Fonds hecht veel waarde aan de samenwerking met het Centraal Museum. De inhoudelijke inbreng van de directeur van het museum in de jury is bijzonder waardevol. De expositie van de winnaar is over een jaar in het Centraal Museum.

Bekijk hier een korte terugblik op de uitreiking


Of kijk de volledige uitreiking terug.


Fotografie: Anna van Kooij