Skip Navigation Links

Kunstparticipatieproject - Blog #3 Sarah McLacken Blog

Juni 2021

De afgelopen negen maanden heb ik me laten inspireren door de vele verschillende mensen die werken en studeren in het UMC Utrecht. Met hun input heb ik een kunstwerk ontwikkeld voor één van de onderwijsgebouwen. Het kunstwerk zal geplaatst worden in het A.A. Hijmans van den Berghgebouw, op zich al een zeer interessante ruimte. Het gebouw reflecteert op aspecten van het menselijk lichaam: de rode trappen zijn als slagaders en de enorme glazen wanden de longen die de ruimte opbreken. Aan dit architecturale lichaam zou ik nog een orgaan willen toevoegen. In het Engels kan het woord "organ" worden gebruikt om delen van onze anatomie te beschrijven, maar het is ook een muziekinstrument. De afgelopen maanden heb ik gespeeld met de vraag hoe dit “organ” eruit moet zien, hoe het moet staan en hoe het zich moet verhouden tot de ruimte eromheen.

Mijn uitgangspunt was het bevragen van de rol van de mens -waar mens-zijn overbodig wordt, of juist noodzakelijk is- binnen en tussen de medische wereld en de artistieke wereld. In de medische wereld is er veel belangstelling voor de geesteswetenschappen en de kunsten als middel om empathie, perspectief en menselijke interacties te onderzoeken, en het belang daarvan in dit nieuwe, digitale tijdperk. Door na te denken over de relatie tussen arts en patiënt kan er meer wederzijds begrip en bewustzijn ontstaan. Ik hoop dat mijn kunstwerk een bijdrage kan leveren aan deze noodzakelijke ontwikkeling om betere relaties tussen artsen en patiënten te bewerkstelligen. Mensen gaan er vaak vanuit dat dokters van staal zijn en hun patiënten van glas. Ik heb ervoor gekozen om met metaaldraad en medische weefsels te werken om kracht (staal) en breekbaarheid (glas) te verbeelden. In mijn werk werken deze materialen samen. Ze zijn beide even belangrijk en afhankelijk van elkaar, net zoals een dokter net zo breekbaar kan zijn als een patiënt.

Afbeelding van metaaldraad en medische weefsels/gaasMaterialen metaaldraad en medische weefsels

Visueel vind ik de pijpen van een kerkorgel en de aders en vaten in het menselijk lichaam heel interessant om mee te spelen. Oorspronkelijk was ik van plan een staande sculptuur te maken met buisachtige vormen die uit de voet van het beeld komen, zoals te zien is in de eerste schets hieronder. Deze 'voet' was een praktische noodzaak, maar zat me dwars omdat menselijke organen geen voeten hebben; ze zitten op hun plaats in het lichaam en zijn verbonden met de onderdelen eromheen. Daarom besloot ik mijn plannen te herzien. In plaats van een staande sculptuur, heb ik een buisvormig sculpturaal object gemaakt dat rond de planten in de glazen ruimte zal buigen. De schets rechtsonder is vanuit vogelvluchtperspectief gezien, neerkijkend op de ruimte waar de sculptuur zal worden geïnstalleerd.

Twee schetsen van het kunstwerk: 1. verschillende verticale buisvormige volumes op een voet van metaaldraad en 2. horizontale buisvormige volumes waarbij de doorsnede van smal naar breed gaatVormstudies van verticaal naar horizontaal

De planten op deze plek zijn niet echt en de vloer rond de ruimte heeft een kunstmatige groengele kleur. Het koude, glanzende metaal van de draad en de zachte, bleke stof van het kunstwerk contrasteren met deze kunstmatige omgeving. Het zet je aan tot denken;  wat groeit van nature en wat is door de mens gemaakt.

Het kegelvormige atrium in het A.A. Hijmans van den Berghgebouw met drie nepplanten, waar Sarah's schetsontwerp in geprojecteerd isLocatie A.A. Hijmans van den Berghgebouw

Door het samenspel van draad en stof ontstaan lijnen, kronkels en ruimtes die zowel van dichtbij kunnen worden bestudeerd als bekeken vanaf de bovengelegen verdiepingen. De toeschouwer kan de buizen onderzoeken vanuit de openingen aan de randen en de openingen ertussen. Voortbordurend op hetzelfde concept als de staande sculptuur, nodigt dit object de toeschouwer uit om zich te verhouden tot het object, de ruimte eromheen en zichzelf. Het biedt de mogelijkheid te reflecteren op de arts-patiëntrelatie, in- en uit te zoomen en alle aspecten hiervan in ogenschouw te nemen, terwijl het blijft herinneren aan de noodzaak om voortdurend over dit belangrijke onderwerp na te blijven denken.

Penschets van de buisvormige volumes met daarop een streng van metaaldraad

Ik kijk uit naar de opening in september waar ik meer informatie kan geven over het proces en de ontwikkeling van het werk. Het publiek kan het werk dan zelf op de locatie ervaren. Ik werk momenteel ook aan een publicatie waarin ik het proces van dit project nader toelicht. Deze zal beschikbaar zijn bij de opening en voor degenen die niet aanwezig kunnen zijn.

Twee foto's van een frame van metaaldraad waar textiel aan bevestigd is.Studies vormen en materialen