Jeroen van Loon schrijft in deze blog over het winnen van het K.F. Hein Stipendium, het creatieve proces dat hieruit voortvloeit en het werken naar de tentoonstelling.

Mijn naam is Jeroen van Loon, kunstenaar uit Utrecht. Eind 2015 wordt mijn werk getoond in het Centraal Museum Utrecht.

Beyond Data

Inmiddels schrijf ik mijn laatste blog. Een jaar lang heb ik kunnen werken, met dank aan het KF Hein Kunststipendium, aan wat ik belangrijk en intrigerend vind: digitale cultuur. Waar ik in het verleden vaak de huidige digitale cultuur verbeeldde heb ik het afgelopen jaar gewerkt aan toekomstige digitale cultuur. Vanaf 20 december zullen de resultaten, twee nieuwe werken, te zien zijn in de Nieuw Utrecht Kamers, Centraal Museum Utrecht, onder de titel Beyond Data.

Ik sloot mijn vorige blog af met de stelling dat het vergankelijke en het ongedocumenteerde een nieuwe manier bleek te zijn hoe wij in de toekomst met data omgaan. Data, ofwel gegevens, zijn het nieuwe goud geworden. De wereld draait op data en wij passen dezelfde wereld aan n.a.v. deze data. Reden om eens goed te kijken naar het begrip data.

Onder de titel Beyond Data ben ik op zoek gegaan naar de grenzen van het begrip. Hoe ver kun je het uitrekken? Wat zijn de consequenties wanneer je te ver rekt? Ik heb het begrip in twee richtingen uitgerekt: van alles is data naar data is niks. Puur om te kijken: wat dan? In mijn ogen hét bestaansrecht voor kunst, met als resultaat de onderstaande twee kunstwerken.

Bloedprikken in ErasmusMC

De verkoop van mijn DNA

Om met ‘alles is data’ te beginnen. Wat is de waarde van mijn DNA data? 380gb aan erfelijke informatie, mijn broncode, wat is die data waard?

Voor cellout.me (2015), dat ik in samenwerking met Art Foundation Soledad Senlle, ErasmusMC en het KF Hein Fonds maakte voor de tweejaarlijkse kunstmanifestatie Kunst aan de Schinkel, biedt ik mijn volledige DNA sequentie een jaar lang online te koop aan via www.cellout.me.

In cellout.me onderzoek ik wat de economische, artistieke en ethische consequenties zijn van het te koop stellen van mijn DNA data. Een toekomstbeeld dat snel dichterbij komt door steeds goedkoper, makkelijker en sneller wordende DNA sequence technologie. De verkoop van DNA data is de uiterste consequentie van het oprekken naar de richting alles is data, met als einddoel de mens te verkopen in data.

Deze simpele transactie roept een hoop vragen op: Wat kost menselijke DNA data? Is het mogelijk om mede-eigenaar te worden van DNA data? Wat zijn de ethische vraagstukken die deze transactie oproept? Deze vragen worden in korte teksten door professionals vanuit Christie’s, ErasmusMC, KPMG en Fox-IT beantwoord.
Cellout.me toont deze teksten samen met een fotoserie waarin het proces van bloed tot data wordt getoond en laat uiteraard de werkelijke DNA data zien, regel voor regel, opgeslagen in een mens grote serverkast.

Glas productie voor An Internet

Een internet van glas en rook

Aan de andere kant van het begrip data kom je uit bij ‘data is niks’. In plaats van de mens tot data te reduceren wil ik juist het internet zelf tot niets reduceren. Hiervoor stel ik een nieuw internet voor, eentje zonder bits & bytes maar met glas en rook.
An Internet (2015) is het werk waar ik het KF Hein kunststipendium mee ben begonnen. Een jaar lang heb ik onderzocht hoe een ‘anti-internet’ te maken. Een tegenpool van het globale, statische, eeuwige internet. Een plek waar data wordt gemaakt om te vergaan.

An Internet bestaat uit een netwerk van glazen buizen geïnspireerd op de onderzee kabels die verspreid rondom de continenten het internet maken. Al deze werkelijke kabels hebben namen, zoals de Asia Africa Europe-1 (AAE-1). Deze kabels zorgen er voor dat al onze data vervoerd worden, aankomen en weer verder gestuurd worden om zo ergens op een harde schijf te belanden.

An Internet zet de namen van de 280 kabelnamen om in (binaire) rook signalen en puft ze het glazen netwerk in, waardoor het volloopt, overloopt, zijn data weer uit puft en weer leegloopt of -lekt. De rookdata wordt door een glazen internet gestuurd, beetje voor beetje, pufje voor pufje, waarbij er nooit iets ‘aankomt’ of wordt bewaard. De rooksignalen creëren zo samen een uniek moment zonder enige documentatie. Wat er overblijft is geen data maar een moment, een ervaring, zónder documentatie.

Close-up test opstelling in atelier.

Momenteel werk ik nog aan dit werk, kan ik dus nog niet veel laten zien en zou ik niet eens veel willen laten zien. Efemere data moet je niet via documentatie bekijken maar ervaren. Een extra reden om binnenkort eens te komen kijken in het Centraal Museum Utrecht lijkt mij!

Tot snel. Jeroen van Loon