Kunst is voor iedereen. Toch voelen veel stadsgenoten zich niet thuis bij culture instellingen. Dat moet anders, vindt de Utrechtse cultuursector. Via netwerk PACT Utrecht werken zij aan meer diversiteit en inclusie. Sinds 2019 is ook het K.F. Hein Fonds aangesloten bij PACT Utrecht, maar wat is het precies? Danser en zakelijk leider Timothy Akinbile en communicatiedeskundige Siham el Ouazizi geven een kijkje in de keuken.

Timothy, vertel eens. Wat is PACT Utrecht?
‘Het is een netwerk, opgericht door culturele instellingen. Wie het pact ondertekent, belooft aan zichzelf en de stad dat hij zich inzet voor diversiteit en inclusie. Vanuit PACT Utrecht ondersteunen we de organisaties daarbij.’

Hoe gaat PACT Utrecht te werk? 
Timothy: ‘We organiseren evenementen, waarbij (ervarings)deskundigen culturele instellingen een spiegel voorhouden. Met opdrachten bijvoorbeeld. Mensen moeten zich opstellen in een rij, van minst betaald naar best betaald. En dan vragen we hoe goed ze elkaar kennen. Zo ervaren ze hoe ze zich werkelijk tot elkaar verhouden. Daarnaast gaan ze met ervaringsdeskundigen in gesprek over diversiteit en inclusie. Juriste Elsa de Loo bijvoorbeeld, zij heeft Colombiaanse roots en bekeerde zich tot de Islam. En ons netwerk van lokale critical friends helpt de organisaties op de werkvloer veranderen. Ook zij zijn ervaringsdeskundigen. Ze werken in de culturele sector of hebben veel affiniteit met kunst en cultuur.’

Waarom is PACT Utrecht nodig, Siham?
‘Veel Utrechters voelen zich niet thuis bij culturele instellingen. De mensen die er werken, de bezoekers, het aanbod; ze herkennen zich er niet in. Dat merkte ik toen ik onderzoek deed voor Het Utrechts Archief. Ter illustratie: op dit moment heeft ruim dertig procent van de Utrechters een biculturele achtergrond en die groep groeit. Veel van onze stadsgenoten denken dus: de culturele sector is er niet voor mij. Terwijl culturele instellingen wel de héle samenleving willen bereiken.’

Het K.F. Hein Fonds gaf een bijdrage om het netwerk van critical friends uit te breiden. Leg eens uit: hoe maken deze ervaringsdeskundigen het verschil? 
Timothy: ‘Een mooi voorbeeld vind ik de Sint Maarten Parade. De organisatie vroeg onze hulp, omdat ze een diverser team wilden. Daarop schoven we een van onze critical friends naar voren. Hij had geen ervaring als productieleider, wel de skills. Het mooie was: hij bleek inderdaad een supergoede match én hij liet de organisatie zien dat het loont om verder te kijken dan een cv.’

Prachtig voorbeeld inderdaad. Hoe actief zijn de deelnemers van PACT?
Siham: ‘Ze zijn erg betrokken. Wat me vooral opvalt is hoe open ze zijn. En echt niet alleen over wat ze goed doen. Een van de deelnemers vertelde tijdens een evenement over zijn vooroordelen. Hij zei dat als hij de weg wil weten, hij op zoek gaat naar een wit persoon. Dat vond ik heftig om te horen, maar het is wel de realiteit. Het is belangrijk om die vooroordelen uit te spreken, daar begint verandering.’

PACT Utrecht bestaat nu ruim drie jaar. Hoe is de culturele sector in die tijd veranderd?
Timothy: ‘Dat gaat niet met grote stappen, het is een proces. PACT Utrecht en de critical friends ondersteunen en houden de aangesloten organisaties bij de les. Het allerbelangrijkste is dat de culturele instellingen het zélf willen. Dus laten we ze binnenkort opnieuw solliciteren. Wie bij PACT wil horen, moet dat ook laten zien.’ 

Meer weten? Bekijk dan de website van PACT Utrecht.