Dankzij het K.F. Hein Fonds en het UMC Utrecht heb ik de kans gekregen om een nieuw kunstwerk te maken voor het A.A. Hijmans van den Berghgebouw. Dit kunstzinnige participatieproject om een kunstwerk tot stand te brengen is een kans voor mij om het gebouw en alle mensen die er dagelijks aanwezig zijn te leren kennen, als ook het onderzoek en de werkzaamheden die in het gebouw plaatsvinden.

Binnen mijn praktijk als kunstenaar werk ik aan sculpturen, maak ik tekeningen en schrijf ik teksten om zo een eigen visuele taal te creëren waarbij verhalen verteld worden, persoonlijkheden zichtbaar worden en onderliggende thema's, zoals het effect van technologie op onze samenleving, naar boven komen. Ik kies ervoor om mijn sculpturen op basis van veel handmatig werk tot stand te brengen, onder andere door het handmatig aan elkaar naaien van grote lappen stof. Het is daarbij een bewuste keuze om een langzaam en arbeidsintensief proces te volgen. Ik kies hiervoor omdat machines geprogrammeerd zijn om hetzelfde programma zo efficiënt mogelijk te volgen. Een mens daarentegen is emotioneel, irrationeel en imperfect. Door mijzelf als de machine te gebruiken representeert de sculptuur een klein stukje van mij, vooral op de plekken waar dan een stukje emotie of frustratie zichtbaar is. Het eindproduct kan nooit door een machine nagemaakt worden.

Het lijkt een logische stap om verder onderzoek te doen naar datgene waar mijn fascinatie nu al naar uitgaat, maar deze keer wil ik werken met nieuwe perspectieven die zijn verkregen door medische studenten en professionals om zo een kunstwerk te maken dat kan worden opgedragen aan hen. Onderzoek doen naar de impact van (nieuwe) technologie op de medische wereld is daarbij wel een onderwerp waar ik mij toe aangetrokken voel. Hierbij zou het zinvol kunnen zijn om vragen te stellen die ingaan op de rol en het nut van mensen. In hoeverre zijn mensen bijvoorbeeld al overbodig? Het dieper ingaan op dit onderwerp en andere zaken die met dit onderwerp te maken kunnen hebben zijn mijn startpunt voor dit project.

De voorlopige titel voor mijn werk is: "Behind the screens". Deze titel heeft meerdere betekenissen. Voor mijzelf betekent dit bijvoorbeeld het leren kennen van mensen en hun werk door achter een scherm te zitten en op basis van video calls meer informatie te verkrijgen. In het geval van patiënten is er vaak een (daadwerkelijk of spreekwoordelijk) scherm tussen hen en de medische professional. Voor studenten, artsen en professionals is het achter de schermen zijn vaak een gevolg van technologische vooruitgang.

Ik ben vooral geïnteresseerd in de interacties tussen artsen en patiënten en hoe technologie hier een rol bij kan spelen. Ook ben ik benieuwd wat studenten op dit vlak moeten leren: hoe moet men gesprekken voeren met patiënten en omgaan met emoties tijdens deze gesprekken? Er is binnen de medische wereld veel aandacht voor kunst en geesteswetenschappen om zo perspectief te bieden als het gaat om empathie, menselijke interactie en het belang hiervan in ons nieuwe digitale tijdperk.

In dit schilderij van Luke Fildes genaamd: 'The Doctor' uit 1891 observeert een Victoriaanse dokter een kritieke fase tijdens de ziekte van een kind terwijl de familie van het kind bezorgd toekijkt. Het schilderij portretteert de ideale arts en de beperkingen van de medische wetenschap in deze tijd. Vandaag de dag zou dit schilderij er heel anders uit zien. De vooruitgang van de medische wetenschap en technologie hebben ons de kennis en mogelijkheden geboden om snel problemen te detecteren, om juiste diagnoses te stellen en om patiënten de juiste behandeling te kunnen geven. Heeft deze vooruitgang wellicht ook een keerzijde als het gaat om de relatie tussen arts en patiënt? Hoe kunnen we een balans vinden tussen deze twee benodigdheden?

Met nog zoveel om te ontdekken ben ik begonnen met het beter leren kennen van de professionals en studenten om zo een beter beeld te krijgen van de interesses en ideeën die spelen bij hen, waar zij vooral onderzoek naar doen en hoe ik dit zou kunnen verbinden met mijn eigen onderzoek. Vanwege Covid19 gebeurt dit allemaal online en daarom achter de schermen.

Vandaar dat ik welwillende participanten heb gevraagd om mij foto's te sturen van hun werkplek en notitieblokjes. Verder ben ik bezig om andere opdrachten en activiteiten in te plannen om zo verbaal en visueel meer informatie te verkrijgen. Met de informatie die ik tot nu toe gekregen heb, schets en creëer ik kleine verhalen waarmee ik de creatieve kant van de participanten verder wil ontdekken. Ook heb ik het plan om met een kleine groep participanten buiten het gebouw een ontmoeting te organiseren. Het doel van de ontmoeting is om op basis van interactie, onze fysieke lichamen, de ruimte en onze gesprekken verbanden te leggen tussen de medische wereld en de kunstwereld en om hierbij samen ontdekkingen te doen. Dit zal allemaal worden opgenomen in mijn archief dat als doel heeft een eigen visuele taal te gebruiken om zo het uiteindelijke verhaal te kunnen vertellen.

Daarnaast heb ik de wens om medische materialen te gebruiken zoals gaas en dit te verwerken in het uiteindelijke kunstwerk. Inmiddels heb ik ook mijn eigen stethoscoop en andere medische basis benodigdheden waarbij ik onderzoek of deze materialen gebruikt kunnen worden als onderdeel van het kunstwerk en/of bij het ontwikkelen daarvan. Door middel van een groot archief aan informatie wil ik het A.A. Hijmans van den Berghgebouw onder de microscoop leggen om zo de juiste plek te vinden voor een kunstwerk dat iets reflecteert van de mensen achter de schermen en het belang hierbij van menselijke interactie en expressie.

Fotografie: Arthur Martin

website Sarah McLacken